FAQs – Τριχοπτωση

Το ανθρώπινο δέρμα, αποτελείται από 2 βασικές στιβάδες. Εξωτερικά, βρίσκεται η Επιδερμίδα. Πρόκειται για το ορατό τμήμα του δέρματος, το οποίο είναι μικρότερο από 1mm και συνίσταται από:

• Κερατινοκύτταρα, τα οποία αναπτύσσονται στα βαθύτερα υποστρώματα της Επιδερμίδας και συσσωρεύονται στην επιφάνεια ως νεκρά κύτταρα. Σταδιακά αντικαθίστανται από νέα και έτσι, συμβάλλουν στη διαρκή ανανέωση της επιδερμίδας. Ωστόσο, όσο περνά η ηλικία, ο ρυθμός αντικατάστασης τους επιβραδύνεται.
• Μικρά βασικά κύτταρα
• Τα μελανοκύτταραπου περιέχουν μελανίνη &
• Τα δενδριτικά κύτταρα, που συμβάλλουν στο ανοσοποιητικό σύστημα της επιδερμίδας.

Κάτω από την επιδερμίδα, υπάρχει το Κυρίως Δέρμα ή αλλιώς Χόριο, όπου και βρίσκονται οι κεφαλές των Τριχοθυλακίων. Το Χόριο, έχει πάχος μεγαλύτερο της Επιδερμίδας, ενώνεται μαζί της μέσω της βασικής μεμβράνης και συνίσταται από:

• Κολλαγόνο, που εξασφαλίζει δομική υποστήριξη στο δέρμα
• Αισθητήρια όργανα, τα σωμάτια του Meissner και του Pacinian και τις ελεύθερες νευρικές απολήξεις, που λαμβάνουν πληροφορίες
• Νευρικές ίνες, που μεταβιβάζουν τις πληροφορίες
• Αιμοφόρα αγγεία, που παρέχουν οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά στο δέρμα και τα τριχοθυλάκια
• Ιδρωτοποιούς αδένες, που ρυθμίζουν τη θερμοκρασία του σώματος, εκκρίνοντας ιδρώτα
• Σμηγματογόνους αδένες, που παράγουν το σμήγμα, τη φυσική ουσία ενυδάτωσης του δέρματος και των μαλλιών &
• Τριχοθυλάκια, δομές στις οποίες λαμβάνουν χώρα εξειδικευμένες διεργασίες για τη δημιουργία των μαλλιών.

Κάτω από το κυρίως δέρμα βρίσκεται το υποδόριο στρώμα, που περιλαμβάνει λίπος και συνδετικό ιστό.

Η τρίχα αποτελείται από πρωτεΐνες (σε ποσοστό από 65% έως 95%). Η σύνθεση πρωτεϊνών, με κυριότερη την κερατίνη (keratin), πραγματοποιείται από τα μητρικά κύτταρα (matrix cells) του βολβού. Η κερατίνη συντίθεται, συγκεκριμένα, στην κερατογενή ζώνη της ρίζας και περιγράφεται ως ένα σύνολο πρωτεϊνών, με κυρίαρχο χαρακτηριστικό την περιεκτικότητα σε θείο. Αποτελεί τη βασική πρωτεΐνη της τρίχας και έτσι, προσδίδει αντοχή και δύναμη στο Στέλεχος ενώ παράλληλα, καθώς συναντάται και ως κύριο συστατικό των κυττάρων της επιδερμίδας, συμβάλλει δυναμικά στον σχηματισμό των νυχιών.

Τα υπόλοιπα συστατικά της τρίχας είναι τα λιπίδια (σε ποσοστό 1% έως 9%), ιχνοστοιχεία, πολυσακχαρίτες και νερό.

Η τρίχα είναι ένας σύνθετος ιστός, που αποτελείται από τη Ρίζα (follicle ή root) και το Στέλεχος (shaft).

Η Ρίζα εσωκλείεται στο τριχοθυλάκιο, καταδύεται στο δέρμα και καταλήγει στο βολβό (bulb). Στη βάση του τριχοθυλακίου, βρίσκονται τα κύτταρα dermal papilla, που συνιστούν πολύ σημαντικές βιολογικές δομές για το τριχοθυλάκιο, καθώς περιέχουν υποδοχείς των ανδρογόνων και τριχοειδή αγγεία που στέλνουν θρεπτικά συστατικά από το αίμα στα κύτταρα. Επιπλέον, εκεί βρίσκονται τα κύτταρα συνεκτικού ιστού (fibroblasts), που διαδραματίζουν ενεργό ρόλο στον κύκλο ζωής και ανάπτυξης της τρίχας.

Το Στέλεχος είναι το ορατό τμήμα της τρίχας και απαρτίζεται από 3 διαφορετικά στρώματα, τα οποία δημιουργούνται από τα μητρικά κύτταρα (matrix cells) του βολβού, μέσω των μεταβολών της μορφολογίας και της δομής τους.

* Η Επιδερμίδα (cuticle)εξωτερικά, που αποτελείται από άχρωμα, επίπεδα κύτταρα, σε κυματιστή διάταξη.

* Ο Φλοιός (cortex)ενδιάμεσα, που περιέχει χρωστική (μελανίνη) και καθορίζει το χρώμα των μαλλιών και τον κυματισμό της τρίχας (ίσια, σπαστή κ.λ.π) & κερατίνη, η οποία ευθύνεται για την ανάπτυξη του μεγαλύτερου τμήματος του Στελέχους.

* Ο Μυελός (medulla)εσωτερικά, ο οποίος αποτελεί την ‘’καρδιά’’ του στελέχους και συνήθως υπάρχει στις μεγάλης διαμέτρου τρίχες.

Ι) Eμβρυϊκό χνούδι (Lanugo hairs)

Στον 3ο μήνα της εγκυμοσύνης, αναπτύσσεται στο έμβρυο μικρό, απαλό, άχρωμο χνούδι που καλύπτει όλο του το σώμα και παραμένει μέχρι και λίγες εβδομάδες πριν τη γέννηση.

II) Χνούδι (Vellus hairs) 

Είναι χνούδι 1 ή το πολύ 2 cm, απαλό και πολύ λεπτής υφής. Περιέχει ελάχιστη έως καθόλου χρωστική και για αυτόν τον λόγο είναι δυσδιάκριτο. Τα Τριχοθυλάκια από τα οποία προέρχεται δεν περιέχουν σμηγματογόνους αδένες, οπότε δεν εμφανίζει λιπαρότητα.

ΙΙΙ) Ολοκληρωμένη (Terminal hairs)

Πρόκειται για την ευδιάκριτη τριχοφυΐα του σώματος και των μαλλιών. Είναι μεγάλης διαμέτρου σε σχέση με το χνούδι και έχει χρώμα. Στα άτομα με κληρονομική προδιάθεση τριχόπτωσης, ποσοστό των ολοκληρωμένων τριχών (Terminal hairs) εξασθενεί προοδευτικά και μετατρέπεται σε χνούδι (Vellus hairs).

Η Κληρονομική Προδιάθεση για την Τριχόπτωση, είναι η βασική αιτία πρόκλησης της. Μάλιστα, αν υπάρχει ιστορικό κληρονομικότητας από την πλευρά της μητέρας, θα κληρονομηθεί με βεβαιότητα από το νεαρότερο μέλος της οικογένειας. Αν, όμως, υπάρχει ιστορικό κληρονομικότητας από την πλευρά του πατέρα, δεν είναι πάντα βέβαιο ότι θα  μεταβιβαστεί στα παιδιά.

Οι άνδρες με πρόβλημα τριχόπτωσης δε διαθέτουν απαραίτητα υψηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης και άλλων ανδρογόνων στον οργανισμό τους. Απλώς τα τριχοθυλάκιά τους, λόγω κληρονομικότητας, είναι πιο ευαίσθητα και επιρρεπή στην επίδραση των ανδρογόνων από ότι των υπολοίπων ανδρών.

Ενδεχομένως επίσης να διαπιστώνεται ευρύτητα των υποδοχέων DHT ή μεγαλύτερα επίπεδα 5-α αναγωγάσης. Για παράδειγμα, οι άνδρες που διαθέτουν χαμηλά επίπεδα 5α – αναγωγάσης, δεν παρουσιάζουν ανδρογενετική αλωπεκία. Επομένως, τα ανδρογόνα προκαλούν τριχόπτωση μόνο σε συνδυασμό με την ύπαρξη κληρονομικής προδιάθεσης.

Η Ανδρογενετική Αλωπεκία αφορά και τα δύο φύλλα και μάλιστα, στην πλειονότητα των περιπτώσεων. Οι γυναίκες εμφανίζουν Γυναικείου Τύπου Ανδρογενετική Αλωπεκία (Female Pattern Baldness).

Για τη διαφοροποίηση μεταξύ ανδρικής και γυναικείας τριχόπτωσης σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν τα διαφορετικά επίπεδα ορμονών στον οργανισμό κάθε φύλου. Για τους άνδρες, η ορμονική επίδραση οφείλεται στην παρουσία της τεστοστερόνης και των παραγώγων της (DHT) και κυρίως, επειδή διαθέτουν τριχοθυλάκια που είναι περισσότερο επιρρεπή στη Διυδροτεστοστερόνη (DHT), κατά συνέπεια πιο ευάλωτα στην Τριχόπτωση.

Στις γυναίκες πλήθος ορμονών επιδρούν στα τριχοθυλάκια, όπως τα οιστρογόνα, τα οποία λειτουργούν προστατευτικά στη δράση των ανδρογόνων και επιβραδύνουν την εμφάνιση Τριχόπτωσης.

Ο οργανισμός εξοικονομεί τις πρωτεΐνες που εκλείπουν από τα τριχοθυλάκια, για να διοχετεύσει την απαιτούμενη ενέργεια στον υπόλοιπο οργανισμό. Έτσι, τα τριχοθυλάκια εισέρχονται γρήγορα στο τελικό στάδιο του κύκλου ζωής τους και σταδιακά, εμφανίζεται η Τριχόπτωση.

Για αυτόν τον λόγο απαραίτητη προϋπόθεση για την υγιή λειτουργία των μαλλιών είναι η παρουσία της πρωτεΐνης. Ωστόσο, ο οργανισμός έχει πολύ συγκεκριμένες ανάγκες και αυτές αναλογούν στο 15-20% της ημερήσιας πρόσληψης τροφής.

Επομένως, είναι απαραίτητη η κατανάλωση της συνιστώμενης ποσότητας πρωτεϊνών για κάθε οργανισμό, καθώς τα τριχοθυλάκια αξιοποιούν μόνο την ποσότητα που χρειάζονται, ενώ η υπερβολική πρόσληψη συστατικών, συνήθως, λειτουργεί επιβαρυντικά για τον οργανισμό.

Το καθημερινό στρες που βιώνουμε οι περισσότεροι δεν αποτελεί παράγοντα δημιουργίας τριχόπτωσης.

Το έντονο, όμως, άγχος προκαλεί βιοχημικές μεταβολές στον οργανισμό και μπορεί να επηρεάσει όλες τις λειτουργίες του. Τα μαλλιά δεν αποτελούν εξαίρεση. Ενδέχεται, λοιπόν, να επιβαρύνει την εξέλιξη της Ανδρογενετικής Αλωπεκίας, αλλά όχι να τη δημιουργήσει. Διότι η Τριχόπτωση αυτής της μορφής οφείλεται μόνο στις κληρονομικές καταβολές και τη μακροχρόνια επίδραση των Ανδρογόνων στα τριχοθυλάκια.

Ωστόσο, υπάρχουν είδη Τριχόπτωσης, που προκαλούνται από έντονο stress, όπως η Διάχυτη Αλωπεκία (Telogen Effluvium). Το θετικό είναι ότι η τριχόπτωση της αιτιολογίας των στρεσογόνων παραγόντων, αποτελεί αναστρέψιμο φαινόμενο και συνήθως αποκαθίσταται λίγους μήνες αργότερα.

Η εμφάνιση της τριχόπτωσης συνοδεύεται συνήθως από συναισθήματα αβεβαιότητας και ανησυχίας για την εξέλιξη του φαινομένου. Είναι, λοιπόν, σημαντικό να απευθυνθεί κανείς στους ειδικούς από τα πρώτα συμπτώματα, ώστε να γίνει σωστή, υπεύθυνη και αποτελεσματική αντιμετώπιση. Υπάρχουν και θεραπείες προληπτικού χαρακτήρα που επιβραδύνουν την εμφάνιση της τριχόπτωσης και περιορίζουν χρονικά τη δράση της.

Συνήθως, η τριχόπτωση διάρκειας 2 μηνών είναι αναστρέψιμο φαινόμενο και μπορεί να οφείλεται σε πλήθος παραγόντων, όπως για παράδειγμα σε διατροφική ανεπάρκεια, stress, έντονη σωματική κούραση, εποχικότητα. Αν η τριχόπτωση επιμένει χρονικά, είναι απαραίτητο να απευθυνθείτε σε ειδικό, για να γνωματεύσει τα αίτια του φαινομένου. Στην προκειμένη, οι Κλινικές Μαλλιών Bergmann Kord παρέχουν εντελώς δωρεάν τριχολογικό έλεγχο (Microscopic Hair & Scalp Analysis) και προσωπική εξέταση για την ενδελεχή διερεύνηση των αιτιών.

Σε περιπτώσεις ενδιαφερομένων, στις οποίες ένα  προγραμματισμένο προσωπικό ραντεβού και η προσωπική επαφή με του ειδικούς των Κλινικών της Bergmann Kord, είναι δύσκολη ή ανέφικτη, εναλλακτικά συνιστάται συμπλήρωση και αποστολή της Online Φόρμας Διάγνωσης, που αποτελεί μια καλή πρώτη αναγνωριστική προσέγγιση.

Φυσικά, δεν υποκαθιστά την προσωπική, εξατομικευμένη εξέταση, μέσω της οποία επιτυγχάνεται η εμπεριστατωμένη και ενδελεχής πληροφόρηση.

Αν κατά τη διάγνωση διαπιστωθεί, πως η Τριχόπτωση οφείλεται σε ανεπάρκεια μετάλλων, ιχνοστοιχείων, βιταμινών ή αμινοξέων στον οργανισμό, τα ειδικά συμπληρώματα διατροφής και οι λοσιόν θα αποκαταστήσουν το πρόβλημα τριχόπτωσης. Σε κάθε άλλη περίπτωση όμως, η χρήση τους δε μπορεί να σταματήσει την τριχόπτωση, μπορεί όμως να ενδυναμώσει την τριχοφυΐα, με αποτέλεσμα την επιβράδυνση της.

Πρόκειται για μία αρκετά διαδεδομένη ανακρίβεια. Το συχνό λούσιμο δεν επιβαρύνει την τριχόπτωση, αντιθέτως λειτουργεί ευεργετικά, ειδικά στην περίπτωση των λιπαρών μαλλιών. Επειδή το σμήγμα περιέχει ποσότητες από το Ανδρογόνο Διυδροτεστοστερόνη DHT που προκαλεί Τριχόπτωση, αν δεν απομακρυνθούν με το λούσιμο, παραμένουν και επιδρούν στα τριχοθυλάκια, επιδεινώνοντας τις διεργασίες Τριχόπτωσης. Επομένως είναι καλό να λούζεται κανείς, όσο συχνά το χρειάζονται τα μαλλιά του.

Ο πιο διαδεδομένος τύπος ανδρικής Τριχόπτωσης, η Ανδρογενετική Αλωπεκία, οφείλεται σε διεργασίες που συμβαίνουν στο εσωτερικό του τριχωτού της κεφαλής και όχι σε εξωτερικούς παράγοντες.

Η χρήση περούκας, καπέλου ή κράνους δεν προκαλεί Τριχόπτωση, αλλά επιβαρύνει τη συνολική κατάσταση του τριχωτού, λόγω τριβής. Τα τριχοθυλάκια, δηλαδή οι ρίζες των μαλλιών, λαμβάνουν οξυγόνο μέσω της κυκλοφορίας του αίματος. Έτσι, όταν υπάρχει πολύ εφαρμοστό «αξεσουάρ» ή περούκα,  εμποδίζεται η λειτουργία του  κυκλοφορικού συστήματος της κεφαλής και το στέλεχος της ρίζας δεν αναπνέει.

Η χρήση σεσουάρ ή η δυνατή τριβή με την πετσέτα λειτουργούν ως επιβαρυντικοί εξωτερικοί παράγοντες για την υγεία των μαλλιών. Αν το σεσουάρ χρησιμοποιείται σε υψηλή θερμοκρασία και σε μεγάλη συχνότητα, καταστρέφει την ποιότητα των μαλλιών. Παρόμοια και η δυνατή τριβή με την πετσέτα, μπορεί να προκαλέσει ρήξη του στελέχους της τρίχας.

Οι δύο παραπάνω διεργασίες, ωστόσο, επιβαρύνουν την πορεία της Τριχόπτωσης, χωρίς όμως να την προκαλούν.

Το συχνό κούρεμα ή ξύρισμα και η διατήρηση μικρού μήκους των μαλλιών δεν έχουν καμία αποτρεπτική επίδραση στην εξέλιξη της Τριχόπτωσης, καθώς η διαδικασία του φαινομένου συντελείται στο εσωτερικό του τριχωτού.

Εντούτοις, όσον αφορά το συχνό κούρεμα, είναι καλό να πραγματοποιείται, γιατί απαλλάσσεται το στέλεχος της τρίχας από τις ταλαιπωρημένες άκρες. Παρόμοια, το ξύρισμα των μαλλιών δεν δυναμώνει την τριχοφυΐα, αλλά δίνει αυτή την αίσθηση, διότι τα μαλλιά, όσο πιο κοντά βρίσκονται στη ρίζα, έχουν αναλογικά μεγαλύτερη διάμετρο και δύναμη.

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής ευθύνεται, κατά τους ειδικούς, για τη συντόμευση του χρόνου εμφάνισης της τριχόπτωσης, καθώς μια σειρά από παράμετροι συμβάλλουν στην ταχύτερη εμφάνιση των συμπτωμάτων:
 
* Ακατάλληλες διατροφικές συνήθειες
* Κάπνισμα
* Έκθεση σε επιβαρυμένο περιβάλλον διαβίωσης
* Αλκοόλ
* Καταστάσεις άγχους, πίεσης, stress

Περιβάλλον
Το επιβαρυμένο περιβάλλον με σκόνη και ρύπανση, κυρίως στις πόλεις, απαιτεί πιο εντατική φροντίδα των μαλλιών, όπως συχνό λούσιμο και προστασία από τους επιβαρυντικούς παράγοντες.

Κατάλληλη φροντίδα
Το σαμπουάν, το conditioner και η μάσκα θα πρέπει να ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές, τις ανάγκες και τον τύπο των μαλλιών μας.

Χτένισμα
Ενδείκνυται η αποφυγή χτενισμάτων που ταλαιπωρούν τα μαλλιά, όπως το συχνό και σφιχτό δέσιμο.

Ήλιος και Θάλασσα
Η επαφή τόσο με το θαλασσινό νερό, όσο και με το χλωριωμένο νερό της πισίνας, ταλαιπωρεί και αφυδατώνει τα μαλλιά, στερώντας τη ζωντάνια τους.

Επίσης, ο ήλιος είναι επιβαρυντικός παράγοντας όσον αφορά την ανάπτυξη της τριχοφυΐας, γι’ αυτό είναι καλό να αποφεύγουμε την έκθεση των μαλλιών στις ηλιακές ακτίνες, ειδικά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, καθώς και να χρησιμοποιούμε προστατευτικά προϊόντα που θωρακίζουν την υγεία των μαλλιών, έναντι των βλαβερών ακτίνων του ήλιου. 

Για την επανόρθωση των ταλαιπωρημένων μαλλιών από τις διακοπές, οι ειδικοί της Bergmann Kord παρέχουν τις κατάλληλες συμβουλές για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη τόνωση και ενδυνάμωση τους.

Ύπνος
Ο επαρκής, καλής ποιότητας ύπνος θεωρείται βασική προϋπόθεση για τη διατήρηση της καλής υγείας του οργανισμού και κατ’ επέκταση των λειτουργιών του.